आई

आई म्हणजे आभाळ मायेचे, निस्वार्थ प्रेमाचे.

आज आईची खूप आठवण येते आहे. वयाच्या साठाव्या वर्षापर्यंत आईचे प्रेमळ छत्र लाभले हे खरेच माझे भाग्य. आईला जाऊन दोन महिने झालेत, पण अजूनही तिचे नसणे मन मान्यच करत नाही. ती होती तेव्हा अधुनमधुन आमचे फोनवर बोलणे व्हायचे. पण आता.... नुसत्या आठवणी.

बालपणीची आठवण म्हणजे आम्ही पुण्याला होतो, आम्ही सर्व भावंडे लहान होतो आणि घरी आजी होती. आई तेव्हा रेस्कॉन कंपनीत नोकरी करायची. सकाळी आपले काम भरभर आटपून पावणेआठवाजता घराबाहेर पडायची आणि साडेचार वाजता घरी यायची. तिची ती धावपळ, लगबग एवढीच तेव्हाची आठवण.

मध्ये बरीच वर्षे गेली. आम्ही आप्पांच्या (वडील) बदलीमुळे इंदौरला आलो. सुरुवातीची दोन वर्षे आई घरी होती. नंतर तिला एम्.पी.ई.बी.मध्ये नोकरी लागली व परत तिची धावपळ सुरू झाली. कौतुकाची गोष्ट अशी, की वयाच्या चाळिशीत ती अप्पांकडून सायकल शिकली व ऑफ़िसला सायकलने जायला लागली.

आईला वाचनाची खूप आवड होती. ती दररोज रात्री आजीला शिवलीलामृत वाचून दाखवायची. लायब्ररीतून आणलेलं पुस्तक तिला आवडलं की आजीला आवर्जून वाचून दाखवायची. दिवसभर नोकरी, सकाळ-संध्याकाळ घरकाम, यात व्यस्त असूनही आई प्रसन्न आणि मदत करायला सदैव तत्पर होती.

हातात कधी जपमाळ घेतली नाही, पण आईच्या तोंडात नेहमी रामनाम असे. कोणीही भेटलं की त्याला "श्रीराम जयराम" म्हणायची. हिंदीप्रदेशातच जन्मापासून राहिली, तरी सर्वांशी मराठीतच बोलायची. अगदी दूधवालासुद्धा हिंदी असूनही त्याच्याशी ती मराठीतच बोलायची आणि तोही तिला "आई" अशीच हाक मारायचा. आणि ताबडतोब ती प्रत्युत्तरादाखल "श्रीराम जयराम" म्हणायची.

काही वर्षांपूर्वी आईला वॉकर घेऊन चालण्याची वेळ आली तेव्हा तिचे रामनाम अधिकच वाढले. उदा. उठताना, बसताना, चालताना, चहा पिताना "रामा, ऊठ. रामा, बैस. रामा, चाल. रामा, चहा घे.” इ. चालताना झोक जात असेल तर लगेच "रामा, पाडू नको रे! नीट चाल.” असं म्हणायची. जणु राम तिच्या समोरच उभा आहे! दिवसातून दहादा रामाला "थॅंक यू"सुद्धा म्हणायची. तिची मी नेहमी थट्टा करायचे की "अगं आई, राम तुझा मुलगा की गडी? त्याला सारखं वेठीला काय धरतेस?” तेव्हा ती म्हणायची, “आहेच माझा राम माझ्याबरोबर.”

अशी आमची रामभक्त आई, तिच्या रामाकडे गेली आणि आमच्या जीवनात मात्र मायेची पोकळी ठेवून गेली. आज रामाचं नाव घेताना डोळ्यासमोर राम न दिसता ते नाव घेणारी आईच दिसते व जाणवतं की आपण पोरके झालो.